Aktywność fizyczna, obok diety to podstawa zachowania zdrowia
Aktualnie profilaktyka zdrowotna nastawiona jest na promocją zdrowego trybu życia ze względu na fakt, iż szczególnie wśród dzieci i młodzieży, dominuje sedenteryjny (siedzący) tryb życia. Fundamentem polskiej piramidy żywienia jest styl życia oparty na aktywności fizycznej i eliminacji żywności wysokoprzetworzonej.
Korzystny wpływ umiarkowanych ćwiczeń fizycznych na system immunologiczny dotyczy osób w każdym
wieku. Według badań regularna aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności zmniejsza podatność na choroby – w przeciwieństwie do nieaktywnego trybu życia oraz wysiłków o dużej intensywności. Juz regularne wykonywanie umiarkowanych wysiłków przez 1-2 godziny dziennie zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji górnych dróg oddechowych nawet o 1/3.
Jak ćwiczenia wpływają na naszą odporność?
Aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko występowania infekcji i przeziębień oddziałując na układ immunologiczny w wieloraki sposób:
- zwiększa liczbę i aktywność makrofagów (komórek stanowiących element pierwszej linii obrony przed antygenami), poprawiając ich skuteczność w zwalczaniu bakterii i wirusów
- pobudza wzrost aktywności komórek drugiej linii obronnej organizmu, tworzonej przez wysoko wyspecjalizowane krwinki białe, szczególnie limfocytów Th, zmniejszając w ten sposób ryzyko rozwoju zakażeń i chorób autoimmunologicznych
- pobudza wzrost stężenia we krwi przeciwciał IgG i IgM oraz zwiększona produkcja substancji, mających istotne znaczenie obronne, tj. interleukiny 2 i 4 czy interferonu γ
- wzrost temperatury towarzyszący pracy mięśni działa hamująco na rozwój bakterii
Oczywiście aktywność fizyczna wpływa także pośrednio na odporność poprzez:
- skład ciała – obniżając ilość cytokin prozapalnych skumulowanych w tkance tłuszczowej
- poprawia nastrój, uwalniając hormony „szczęścia”
- wpływa na telomery, korzystnie wpływając na wydłużenie żywotności organizmu
- wpływa na odnowę komórkową, hamując ich degenerację (szczególnie mowa o układzie nerwowym)
- poprawia wydolność serca
- poprawia funkcje ruchowe, regeneracyjne, kognitywne, trawienne…
Pamiętajmy o tym, że istnieje zjawisko przejściowego spadku odporności po wykonaniu intensywnego wysiłku fizycznego w wyniku wzrostu stężenia hormonów stresu, tj. adrenaliny i kortyzolu, hamujących aktywność krwinek białych, najważniejszych komórek układu odpornościowego. Powysiłkowe osłabienie systemu odpornościowego występuje zazwyczaj po wysiłku ciągłym, trwającym 90 minut i dłużej, o intensywności umiarkowanej i dużej, wykonywanym na czczo.
Czy możemy ćwiczyć podczas choroby?
Wysiłek fizyczny nie jest wskazany wówczas, gdy chorobie towarzyszą: gorączka, bóle mięśni lub stawów, odwadniające organizm wymioty czy biegunka oraz utrudniający oddychanie kaszel. Można wrócić do ćwiczeń po upływie dwóch tygodni od ustąpienia wymienionych objawów, stopniowo zwiększając ich intensywność.
